Bardzo często słyszę o problemach przy zamawianiu odbitek. Wiele osób spotkało “złego Pana” w labie, który powiedział, że będzie musiał zostawić białe paski na zdjęciu lub przyciąć część zdjęcia bo mu się proporcja nie zgadza. Jak temu zapobiec, czy to wina aparatu, czy lab jest do niczego, czy jest jeszcze jakaś inna przyczyna…?

Wiem, że czasami nie łatwo zrozumieć różnice pomiędzy proporcją boków, a ich rozmiarem. Nie dla każdego jasne jest to, że dana proporcja może występować w różnych rozmiarach odbitek ale dany rozmiar odbitki ma tylko jedną proporcję. Dlatego postaram się wyjaśnić te zawiłości nie dotykając matematyki i pokazać o co chodzi na namacalnych przykładach graficznych.

Pierwsze czego musisz się dowiedzieć to jaką proporcję boków ma matryca w Twoim aparacie (najpopularniejsze proporcje to 3:2 i 4:3 ). Tą informację bez problemu znajdziesz w google. W praktyce różnica wygląda tak:

 

Dla matrycy o proporcji 3:2

Dla matrycy o proporcji 4:3

Najpopularniejsze analogowe aparaty fotograficzne robiły zdjęcia właśnie w proporcji 3:2 dlatego kadr w tej proporcji wydaje się  bardziej naturalny. Proporcja 4:3 spopularyzowała się w fotografii cyfrowej i daje obrazek “bardziej kwadratowy” od klasyka. 

No dobrze i jak to się ma do “złego Pana”, który w labie chce przycinać Twoje zdjęcia albo zostawiać białe paski po obu stronach odbitki?

No więc w labie papier na którym drukowane są fotografie też ma swoje zdefiniowane proporcje i tak np. popularny rozmiar odbitki 10x15cm ma proporcje boków 3:2. Jeśli fotografujesz aparatem z matrycą o proporcji 3:2 to odbitki na tym papierze nie będą wymagały przycinania Twojego zdjęcia, ani zostawiania białych pasków. Dzieje się tak ponieważ proporcje Twojego zdjęcia pokrywają się z proporcjami papieru, na którym będzie ono drukowane. Oto przykład takiej sytuacji:  

Twoje zdjęcie proporcja 3:2

Papier w lab’ie proporcja 3:2

Gołym okiem widać, że Twoje zdjęcie idealnie wpasuje się na wybrany przez Ciebie format odbitki 10x15cm (proporcja 3:2) i nie będzie potrzeby cięcia / zostawiania pasków. Jeśli jednak zdecydujesz się na wydruk swojego zdjęcia na papierze o innej proporcji boków niż 3:2, czyli np. 15x20cm (proporcja 4:3) to pojawi się problem z dopasowaniem Twojego zdjęcia do papieru w lab’ie. 

Twoje zdjęcie proporcja 3:2

Papier w lab’ie proporcja 4:3

Jak widać tu gdzie proporcja zdjęcia i papieru jest inna, trzeba w jakiś sposób dopasować te dwie składowe. Są na to dwa sposoby, umieścić cały kadr na wybranym papierze i zostawić trochę pustego miejsca (białe paski) lub przekadrować zdjęcie (przyciąć je) do proporcji papieru. W praktyce będzie to wyglądało tak:  

Brak cięcia – zostają paski

Przycięcie – zdjęcie dostaje proporcje papieru

Żeby uniknąć tych problemów trzeba trzymać się dwóch zasad:

  • drukuj zdjęcia na papierze o tych samych proporcjach co Twoja matryca 
  • jeśli kadrujesz zdjęcia w programie do post produkcji to używaj opcji kadrowania z zachowaniem proporcji boków. Przykładowo w Lightroomie w narzędziu kadrowania naciśnij na ikonę “kłódki” tak, żeby była zamknięta i dopiero kadruj. W Photoshopie włącz narzędzie kadrowania “C” zaznacz całe zdjęcie, następnie trzymając wciśnięty klawisz “Shift” i przesuwaj róg ramki kadrowania. 

Na koniec jeszcze ściąga, która ułatwi Ci zamawianie odbitek o proporcjach zgodnych z proporcjami matrycy Twojego aparatu: